ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (S.I., Sensory Integration) αναπτύχθηκε αρχικά στην Αμερική τη δεκαετία του ‘70 από την εργοθεραπεύτρια και νευροεπιστήμονα Dr. Ayres και αποτελεί την πιο χρησιμοποιούμενη μέθοδο σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές. Από τότε έως σήμερα η θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που προκύπτουν από αυτή έχουν μελετηθεί και εξελιχθεί από πολλούς επιστήμονες.

Συγκεκριμένα, η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση αφορά τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός λαμβάνει και επεξεργάζεται αισθητηριακές πληροφορίες ώστε να δομείται μία λειτουργική καθημερινότητα. Τα διάφορα μέρη του σώματος λαμβάνουν αισθητήριες πληροφορίες από το περιβάλλον (όπως το δέρμα, τα μάτια και τα αυτιά) και τις στέλνουν στον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος ερμηνεύει τις πληροφορίες που λαμβάνει, τις συγκρίνει με άλλες πληροφορίες που εισέρχονται καθώς και με τις πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες στη μνήμη και στη συνέχεια τις χρησιμοποιεί όλες για να βοηθήσει στην ανταπόκριση του ανθρώπου στο περιβάλλον. Επομένως, η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι σημαντική σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής (όπως ντύσιμο, φαγητό, κοινωνικοποίηση, μάθηση και εργασία). Για τους περισσότερους ανθρώπους, η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση συμβαίνει φυσικά και αβίαστα σε μία αναπτυξιακή περίοδο ξεκινώντας από τη βρεφική ηλικία. Ωστόσο κάποια άτομα αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα στην οργάνωση της αίσθησης, που προέρχεται από το σώμα και το περιβάλλον, εμφανίζοντας δυσκολίες στην εκτέλεση ενός ή περισσοτέρων από τους βασικούς τομείς της ζωής: την παραγωγικότητα, την ψυχαγωγία, το παιχνίδι και τις Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (π.χ. ένδυση, σίτιση). Άνθρωποι με δυσκολίες τέτοιας φύσεως εμφανίζουν Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας ή με άλλα λόγια Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης. Η δυσλειτουργία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης μπορεί να αποτελεί ξεχωριστή κατηγορία ωστόσο συνήθως συνυπάρχει με άλλες διαγνωσμένες δυσκολίες ή διαταραχές, όπως οι μαθησιακές δυσκολίες, η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές, τα γενετικά σύνδρομα και η εγκεφαλική παράλυση.

Συμπληρωματικά των πέντε βασικών αισθήσεων (όραση, γεύση, ακοή, όσφρηση, αφή), η αιθουσαία και ιδιοδεκτική αίσθηση συμπληρώνουν το παζλ της Αισθητηριακής Επεξεργασίας. Πιο συγκεκριμένα το αιθουσαίο σύστημα επεξεργάζεται πληροφορίες σχετικά με την κίνηση, την βαρύτητα και την ισορροπία, όπου με δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κίνηση σε γραμμικό ή κυκλικό επίπεδο (π.χ. κούνιες, αιώρες) ενεργοποιείται θετικά με σκοπό την ηρεμία και τις θετικές συναισθηματικές αντιδράσεις. Το ιδιοδεκτικό σύστημα βοηθά στην αντίληψη του σώματος, στον κινητικό έλεγχο, στην διαβάθμιση της κίνησης, στη στατική σταθερότητα και την συναισθηματική ασφάλεια. Μέσω δραστηριοτήτων που εμπεριέχουν πιέσεις στις αρθρώσεις και απαιτούν έντονη και «σκληρή» προσπάθεια, όπως κουβάλημα ή σύρσιμο βαριών αντικειμένων (π.χ. τσάντες με ψώνια, παιχνίδια), σπρώξιμο υπό αντίσταση (π.χ. θρανίου ή τοίχου) καθώς και το θεραπευτικό βούρτσισμα (βούρτσες Willbarger) προσφέρεται στο παιδί ιδιοδεκτικός ερεθισμός.

Η εφαρμογή ενός θεραπευτικού προγράμματος με στόχο την Αισθητηριακή Ολοκλήρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί από εξειδικευμένους εργοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, λογοθεραπευτές και άλλους επαγγελματίες υγείας με συναφές αντικείμενο. Είναι σημαντικό μέσω της παρέμβασης το παιδί να νιώσει την προσωπική αίσθηση της ικανότητας και να αναπτύξει περαιτέρω δεξιότητες και σε άλλους τομείς, ώστε να γενικεύσει αυτές τις ικανότητες και στα περιβάλλοντα στα οποία αλληλεπιδρά, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την ποιότητα της ζωής του.

https://www.sensoryintegration.org.uk/What-is-SI