Πολλά παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος ή άλλες Αναπτυξιακές Διαταραχές δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με ακρίβεια και να ζητήσουν αυτό που θέλουν με αποτέλεσμα να εκδηλώνουν συχνά έντονο άγχος και ξεσπάσματα θυμού. Η εκμάθηση ενός εναλλακτικού συστήματος επικοινωνίας μαθαίνει πρώτα απ’ όλα στα παιδιά αυτά την ανάγκη επικοινωνίας και έκφρασης αιτημάτων και στη συνέχεια τον τρόπο με τον οποίο αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί. Το PECS® (Picture Exchange Communication System) πρόκειται για ένα πρόγραμμα Εναλλακτικής Επικοινωνίας μέσω Ανταλλαγής Εικόνων που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε το 1985 από τους Lori Frost και Andy Bondy. Πρωταρχικός στόχος του PECS® ήταν να λειτουργήσει ως μία μέθοδος παρέμβασης εναλλακτικής επικοινωνίας αποκλειστικά για άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του Αυτισμού, όμως σήμερα χρησιμοποιείται και σε άλλες διαταραχές με κοινά χαρακτηριστικά. Το πρωτόκολλο διδασκαλίας του χωρίζεται σε έξι στάδια ενώ πραγματοποιείται με δομημένο υλικό (βιβλίο και εικονίδια PECS) και στρατηγικές βοήθειας που περιλαμβάνουν τη σωματική καθοδήγηση και έχουν ως τελικό στόχο την αυτόνομη επικοινωνία. Όσοι χρησιμοποιούν το PECS αρχικά διδάσκονται την έννοια και την ανάγκη της επικοινωνίας, μαθαίνοντας να πλησιάζουν, να παίρνουν και να δίνουν την εικόνα σε ένα σύντροφο επικοινωνίας (μπορεί να είναι ο θεραπευτής, ένας από τους γονείς ή ένα άλλο παιδί), ο οποίος την ανταλλάζει με το αντικείμενο επιθυμίας του παιδιού. Με τον τρόπο αυτό ο σύντροφος επικοινωνίας ανταποκρίνεται στο μη λεκτικό αίτημα του παιδιού μέσω ανταλλαγής εικόνων, η ενίσχυση είναι άμεση, τα οφέλη της επικοινωνίας είναι πλέον απτά για το παιδί και σταδιακά υποχωρεί οποιαδήποτε προβληματική συμπεριφορά. Στα επόμενα στάδια της μεθόδου το παιδί μαθαίνει να κάνει διάκριση των εικόνων και να επιλέγει τα αντικείμενα που πραγματικά θέλει, να δημιουργεί φράσεις, να δομεί προτάσεις και στα τελικά στάδια να απαντάει σε ερωτήσεις και να κάνει σχολιασμούς.
Η χρήση του PECS δεν απαιτεί σύνθετο ή ακριβό υλικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα πλαίσια της καθημερινότητας κάθε ατόμου. Το υλικό μπορεί να δημιουργηθεί και από τους ίδιους τους γονείς (με κατευθυντήριες συμβουλές από τους ειδικούς), καθώς το μόνο που χρειάζεται είναι ένα ντοσιέ επικοινωνίας πάνω στο οποίο τοποθετούνται με Velcro οι εξατομικευμένες εικόνες PECS του παιδιού και μια βάση επικοινωνίας στην οποία το παιδί θα χτίζει φράσεις και προτάσεις.
Το εναλλακτικό Σύστημα Επικοινωνίας μέσω Ανταλλαγής Εικόνων δίνει έμφαση στην ανάπτυξη λειτουργικών δεξιοτήτων επικοινωνίας, στη χρήση κατάλληλων ενισχυτών και στη δημιουργία προγραμμάτων συμπεριφοριστικής παρέμβασης. Επομένως θεωρείται απαραίτητη η χρήση συγκεκριμένων στρατηγικών εκπαίδευσης, συστημάτων ενίσχυσης, στρατηγικών διόρθωσης λαθών και στρατηγικών γενίκευσης για τη διδασκαλία της κάθε δεξιότητας. Για όλους τους παραπάνω λόγους το σύστημα εναλλακτικής επικοινωνίας PECS μπορεί να εφαρμοστεί μόνο από τους θεραπευτές που έχουν εξειδικευτεί στη χορήγησή του και πάντα σε απόλυτη συνεργασία με τους γονείς, το σχολικό περιβάλλον και την κοινότητα μέσα στην οποία εξελίσσεται η καθημερινότητα του παιδιού.
https://pecs.com/picture-exchange-communication-system-pecs/